Eklemlerinizden çıt çıt ses geliyorsa bu neden olur? Bazen eklemlerden gelen çıt çıt sesleri fazla boyutta olabiliyor. Özellikle el ve ayak bileğinde her hareketle ortaya çıkabilen rahatsız edici ve korkutucu sesler oluyor. Genç ve yaşlılarla çeşitli sebeplerle olabilen bu çıtlama sesleri (krepitus) ayak bileği, diz, el bileği ve parmaklarda sıklıkla karışımıza çıkıyor. Bu yazımızda eklem hareketleriyle ortaya çıkan çıtlama seslerini nedenlerini ve tedavi yöntemlerini inceleyeceğiz.

Eklemlerde “çıt çıt” ses geliyorsa:

Eklemi oluşturan kıkırdak yapılar ve eklem sıvısı bağlarla kapalı bir sistem halinde hareketlerini sağlamaktadır. Her eklemin kendisine özgü hareketi vardır. Bu hareketi yaparken zorlanma veya eklem kapsülünü oluşturan bağlarda hasara bağlı eklemin hareketini düzgün yapamaması durumunda eklemde çıt çıt çıtlama sesi oluşur. Eklem hareketleriyle oluşan bu ses kıkırdak ve bağlardaki hasarın bir sonucu olarak karşımıza gelir. Eklemlerdeki yıpranma eklem yüzeylerini örten kıkırdak yapıların yıpranmasıyla başlar. İleri seviye kıkırdak hasarlarında kıkırdak sürtünmeye bağlı erir ve kireçlenme oluşur. Bu durumda kemik kemiğe temas eder ve hastada ağrı şikayetleri artar. İleri kemik hasarlarında basınca bağlı olarak kemik çıkıntıları da görülebilmektedir. Bu durum kireçlenmenin oldukça ilerlediğini gösterir.

Hangi durumlarda eklemde çıtlama sesi oluşur?

Genellikle 30’ lu yaşlarda başlayan bu şikayet ilerleyen yıllarda ilerler ve sıklaşabilir. Hasta kişi eklem bölgesinde travma düşme çarpma yaşamış olabilir. Bu travma yeni olmak zorunda değil. Geçmişte oluşmuş bir travma bağ dokusu hasarı oluşturmuş ve eklemin hareketinde açı kayıplarına ve rotasyon kaybına sebebiyet vermesi dolayısıyla ileri yaşlarda da olabilmektedir. Diğer bir sebebi erken travma sonucu eklem bağlarında dizde menüsküs gibi yapıların yırtılmasına bağlı hasarlarla eklemde çıtlama sesi duyulur. Bir diğer sebep ise eklem kireçlenmesine sebep olan romatizma hastalıklardır. Romatizmal hastalıkların çokça çeşitleri olması dolayısıyla halk arasında detayları bilinemese de genellikle iltihaplı romatizma olarak bilinir. Bu hastalıkta vücut kendi eklem dokusunda kendi kendine tahribat oluşturur. Eklem yüzeyinde bazı hücrelerin reseptörlerini düşman olarak görerek vücut bağışıklık sistemi bu hücrelere hasar verir.

Parmakta çıtlama sesi neden olur?

Parmakta çıtlama eklemlerin zorlanmasına bağlı basınç değişimi sonucu eklem içerisinden küçük baloncukların sıkışıp çıkardıkları seslerden meydana gelir. Bu sesler patolojik olmadığı gibi bazı durumlarda parmaklarda ses gelmesi hastalık etkeni yani patolojik olabilmektedir. Parmak eklemlerinizde şişkinlik ve kızarıklık ağrı şikayeti de eşlik ediyorsa ortopedi uzman doktorunuza muayene olmanızı öneririz.

Çıt sesi sonrası kireçlenme nasıl olur?

Eklem hareketlerinin sağlıklı bir şekilde gerçekleşmesini sağlayan eklem yüzeyinin pürüzsüzlüğü romatizmal hastalıklarla deforme olur. Bu hasar sonucunda eklem yüzeyi kıkırdak yapılar pürüzsüz düz yüzeyini kaybeder. Eklem hareket ettikçe hasar artar. Hele ki hasta kişi kilo alırsa eklem yüzeyine binecek yük artacağından dolayı hasar büyür ve kıkırdak yapının incelmesine sebep olur. Kemik kemiğe eklem bölgesinde temasın artmasıyla kireçlenme diğer adıyla artroz başlamış olur. Özellikle vücudu taşıyan yer çekimine karşı iş yapan eklemlerde bu kireçlenme daha fazla görülür. Diz ve ayak bilekleri ağırlığımızı taşıyan eklemler olarak daha çok etkilenir.

Çıtlama sesi bir uyarıdır.

Yaş ilerledikçe vücudumuzun kendisini yenileme kabiliyeti azalmakta ve bağ dokuları oluşturan elastik fiberler azalmaktadır. Bunun örneği olarak çocukların yetişkinlere göre esneme hareketlerini daha rahat yapabildiklerine şahit olmuşsunuzdur. Hayatı boyunca ağır işlerde çalışmış titreşimli ve yük kaldırıcı hareketler yapmış kişilerde eklemlerden çıt gelme sesi ve eklemde kireçlenme daha fazla olmaktadır.

 Kireçlenme ve çıtlama sesine ne iyi gelir?

Eklem kireçlenmesi yavaş yavaş sinsi ilerleyen ve son aşamada hastaya ağrı veren bir hastalıktır. Eklemlerinizden ses geliyorsa öncelikle doğru tanının konulması için ortopedi uzman doktorunuza muayene olmanızı öneririz. Ortopedi Doktorunuz MRI ve röntgen tetkikleriyle kireçlenmenin derecesini size söyleyebilir. Sizin kendisini dinlendirmeniz ve ağır işlerde, ağır yüklerin altına girerek çalışmaktan sakınmanız gerekir. İşiniz ağır değilse fazla kilonuz var ise vücudunuzdaki fazla kiloları vererek eklemlerinizdeki yükü azaltmanızı öneririz

Dizden ses neden gelir?

Dizinizden çömelirken, merdiven çıkarken ses geliyorsa dizinizde bir şeylerin ters gitmeye başladığının bir göstergesidir. Dizden ses gelmesi ilk başlarda pek endişe verici durmasa da ilerleyen yıllarda hastalık tablosuna dönüşebilmektedir. Dizde menüsküs bağ yaralanmaları sonrası veya bağ kopasın sonucu ses gelebilmektedir. Bu ses bazen çıt şeklinde olurken bazı durumlarda tak sesi gelebilmektedir. Sesin cinsi bağın kopma derecesi veya eklemdeki hasara bağlı olarak değişiyor.

Dizinizden ses geliyor çıt ediyor ve ağrı varsa:

Ağrı da başladı diyorsanız, ortopedi uzmanı doktorunuza müracaat etme zamanınız gelmiş diyebiliriz. Dizde kireçlenme başlamış olabilir. Bu kireçlenme yavaş yavaş ilerlediği için krem ve losyonlarla bir günde geçmesini beklemeyiniz. İleri evre kireçlenmelerde cerrahi işlem yapılabilmektedir. Hafif bir kireçlenmeniz varsa ve çıt sesi duyuyorsanız genellikle fizik tedavi ile yaşam stili değişikliği önerilir. Yaşam tarzı değişikliğinde alaturka yer tuvaleti kullanıyorsanız klozete geçmeniz önerilebilir. Dizinize çömeldiğinizde daha fazla yük bine ve diz zorlanır. Örneğin yer sofrasında yemek yiyorsanız masa da oturarak yemek yemeniz dizleriniz için daha rahatlatıcı olacaktır.

Dizimden Ses geliyor ameliyatsız yöntemler nelerdir?

Dizinizden çıt sesi sık sık duyuyorsanız doktorlar tarafından uygulanan kortizonlu iğneler veya hiyaluronik asit içeren enjeksiyonlar ekleminizin rahatlaması açısından denenebilir. Son zamanlarda etkinliği bir çok yayın tarafından onaylanan PRP de güzel bir seçenek. İleri evre kireçlenme durumlarında doktorunuz total diz protezi önerebilir. Muayeneniz kliniğinizi ve kireçlenmenin evresine göre tedavinizi belirleyecek.

Dizde çıtlama şikayetine fizik tedavi ne yapıyor?

Fizik tedavi ile üst bacak kas grubu olan Quadriceps femoris kası güçlendirilir. Bu kas güçlenerek diz eklemine binen yükü hafifleterek ek iş yapar. Diz ekleminin yükünün hafiflemesine taşıyıcı çark gibi yardım eder. Quadriceps femoris kasını güçlendirici izometrik egzersizleri internetten video olarak bolca bulabilirsiniz.