Karpal Tünel Sendromu Nedir? Tedavisi Nasıl Olur?
Karpal Tünel Sendromu Nedir?
Karpal tünel sendromu median sinirin el bilek bölgesinde sıkışması sonucu oluşan sinir sıkışmasıdır. Karpal tüneli oluşturan sert bir bağ vardır ve bu bağ el bileği bölgesinde kapalı bir sistem olduğu için çeşitli sebeplerle sinir sıkışmasına neden olmaktadır. El bilek bölgesinde bulunan sinirlerden özellikle median sinir sıkışır ve bu sinirin sıkışması ile birlikte el parmaklarından baş parmak, işaret parmağı ve orta parmak özellikle etkilenir. Parmaklarda uyuşma ve baş parmağa hareket veren kasta küçülme (atrofi) gözlenir.
Karpal Tünel Sendromu Neden Olur?
Karpal tünel sendromu bir el bileği sıkışma sendromudur. El bileğinde sıkışmaya neden olabilecek bir çok şey sinirlerin baskı altında uyuşma ve karıncalanma ile başlayan kas gücü kaybına kadar ilerleyen hasara neden olabilir.
Karpal tünel sendromundaki sıkışmanın başlıca sebepleri el bileklerinde oluşan ödem, fazla kilo artışı, eli ve el bileğiyle tekrarlayan işler (örgü, temizlik) yapan kişilerde, ev hanımlarında ve eklem romatizması gibi hastalıklarda karpal tüneli oluşturan bağlarda gerginlik ve eklem arasında kireçlenme ile birlikte sinir sıkışması izlenebilir.
Karpal tünel sendromunun temelinde sinir sıkışması olduğu için, sinir sıkışmasına neden olabilecek bir çok hastalık bu sinirin baskı altında kalmasına ve ağrı şikayetlerine neden olabilir. Neden olabilecek hastalıklar arasında:
Karpal tünel sendromu kadınlarda daha sık gözlenir. Bunun nedenleri arasında el bileği anatomisinin erkeklere göre biraz daha dar oluşu gösterilebilir. Ancak altta yatan sebepler kadınların ev hanımı olarak ev işleri bez sıkma ve örgü faaliyetlerinin el bileğine fazlaca yük bindirmesinden olduğu düşünülür.
El bileği travmalarına bağlı ilerleyen yaşlarda ortaya çıkabilir. Ayrıca diyabet hastalığına bağlı sinirlerde beslenme bozukluğu da hastalığın erken yaşlarda karşılaşılmasına sebep olabilir.
Erkek bireylerde karpal tünel sendromu daha çok masa başı uzun süreli klavye ve mouse kullanan kişilerde görülmektedir. İnşaat sektöründe çalışan devamlı çekiç ve iş makinesi kullanan kişilerde de el bileğine binen yük ve basınçtan dolayı karpal tünel sendromu görülme sıklığı artıyor.
Karpal Tünel Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Karpal tünel sendromu bir sinir sıkışması hastalığı olduğundan bahsetmiştik. Bu sebeple sıkışan sinirin parmaklarda uyuşma ve karıncalanma gibi başlangıç semptomları olabilmektedir. İlerleyen aşamalarda el bileği ağrısı gece uykudan uyandıran ağrılar, baş parmak kasına gelen sinirde sıkışmaya bağlı baş parmak kaslarında zayıflama gözlenir. Madde madde inceleyecek olursak karpal tünel sendromu belirtileri:
- Özellikle el 1.- 2. Ve 3. Parmaklarda uyuşma, karıncalanma hissi
- El bileğinden başlayan ağrı
- Gece uykudan uyandıran bilek ağrısı
- Parmak kaslarında güçsüzlük
Karpal tünel sendromu yavaş seyirli ve sinsi bir hastalıktır. Karpal tinel sıkışması olan hastalar ilk başlarda çok önemsemese de ilerleyen aşamalarda iş ve eylemlerini yapmalarına engel olabilmektedir. Hastalığın seyri yavaş olduğu için bağ dokusundaki sertleşmeye bağlı kremlerle ve haplarla rahatlama anlamında netice alınamıyor.
Gece uykusundan uyandıran ileri seviye sıkışmış olan karpal tünel sendromu hastaları rahatlama ihtiyacı için ellerini sallama eyleminde bulunabiliyorlar. El bileğini rahatlatmak istiyorlar. İlerlemiş hastalıkta ayrıca el kaslarında güçsüzlük, istem dışı hareketler olabilmektedir.
Karpal Tünel Sendromu Tanısı Nasıl Konur?
Karpal tünel sendromunun tanısı konulurken ortopedi uzmanı tarafından öncelikle hastalığın nasıl başladığı, nasıl ilerlediği, ağrının cinsi ve ağrının yayılıp yayılmadığı sorgulanır. Hastanın ek başka hastalıklarının olup olmadığı incelenir ve ardından muayene edilir. Ortopedi uzmanları tarafından yapılan muayenede karpal tünel sendromuna neden olabilecek bağlara basınç uygulanır ve ağrının benzer olup olmadığı sorgulanır. Karpal sıkışmayı provoke edecek sıkışma hareketleri ile tanının konulmasını kolaylaştırır. Bu hareketler özellikle falen testi (Phalen testi) olarak da bilinen karpal tüneli sıkışmasının teşhisinde önemli bir testtir. Muayeneye başlanırken hasta kişinin ellerinin dış bölgesini sırt sırta birleştirerek 1-2 dakika bu pozisyonda tutması istenir. Eğer ellerde parmaklarda karıncalanma ve ağrı şikayeti olursa bu durumda karpal tünel sıkışması olarak değerlendirilerek ileri testler için hasta yönlendirilir.
İleri testler olarak bahsettiğimiz karpal tünel sendromunda sıkça kullanılan ve tanının kesinleşmesine kolaylık sağlayan elektromiyografi (EMG) ‘ dir. EMG ile verilen küçük elektrik sinyalleri ile sinirlerdeki elektrik akımı incelenir. Eğer ki bir bölgedeki sinirlerde sıkışma veya hasar var ise o sinir hattında EMG sonuçlarında negatif değerler okunmakta ve bu test sonucuna göre sinir de hasar olduğunu gösterir. Unutmayın EMG testi yalnızca bir testtir. Karpal tünel sendromunda tanıya gidilmesi konusunda doktorunuzu destekler. Hiçbir test tek başına tanı koyamaz.
Karpal Tünel Sendromu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Karpal tünel sendromu tedavisi hastanın şikayetleri doğrultusunda EMG ile ölçülen sinir değerlerinin derecesine göz önüne alınarak hastanın sıkışmasının derecesine göre tedavi planı yapılır.
Karpal tünel sendromu erken aşamalarında teşhis edilen hastalara genellikle yaşam stili değişikliği el el bileklerini dinlendirmesi için el bilek ateli önerilir. El bileğinde sıkışmanın önüne geçebilmek için kişinin ek hastalıklarına yönelik tedavi başlanabilir. Hastalığın ilerlemesi önlenmesi amaçlanır. Bu süreçte fizik tedaviden de fayda görebilmektedirler.
Karpal tünel sendromunun ortak aşamalarında ağrı ve yangıyı azaltmak için eklem içine kortizon iğne enjeksiyonu yapılabilir. İğne tedavilerinin sistemik değil de lokal olarak şikayetin olduğu bölgeye ortopedi uzmanları tarafından yapılması uygun olacaktır.
Karpal tünel sendromunun ilerlemiş evrelerinde ortopedi ve travmatoloji uzmanları tarafından EMG sonuçlarında ileri seviye sıkışma olduğu gözlendikten sonra cerrahi girişim önerilir. Karpal tünel ameliyatında sıkışmış olan median sinir çevre bağ doku kesilerek rahatlatılır. Baskı ve basınç oluşturan bağ dokunun kesilmesiyle el bileği basıncı azalır. Dolaşım ve sinir iletimi normale döner. İleri seviye karpal tünel sendromu ameliyatı sonrası hastalar hızlı bir şekilde rahatlar. Sinir hasarı yok ise hızlı bir şekilde sonuç alırlar, sinir hasarının olması durumunda sinir hattının kendini onarması 1-2 ay alabilmektedir. Bu konuda en iyi en doğru bilgiyi el cerrahi veya ortopedi uzmanı doktorunuzdan alabilirsiniz.
Hangi Yaş Grubunda Daha Çok Görülür?
Karpal tünel sendromu en çok 40 yaşını aşmış kişilerde daha çok 40-60 yaş kadınlarda görülür. Hastalığın görülmesinde yapılan iş ve eylemler tekrarlayan el bileği hareketi gerektirecek iş yapanlarda sıklıkla görülür. Yavaş yavaş ilerleyen bir sendromdur.
Karpal Tünel Sendromu Evde Yapılabilen Egzersizleri
Karpal tünel sendromu için evde el bileğini rahatlatıcı hareketlerden bahsedecek olursak, eli yumruk yapıp açma hareketi el bileğindeki tendonların hareketine bağlı kısa süreli rahatlama sağlar. Hareketin devamında saat başı yapılabilecek ellerinizi 40 – 50 saniye arası sürede sallama hareketleri de el bileğinizdeki ağrının azalmasına yardımcı olacaktır. Uzun süreli masa başı iş yapıyorsanız veya ev temizliği ile ilgileniyorsanız 15 dakika iş 5 dakika mola şeklinde el bileklerinizi dinlendirebilirsiniz.
Karpal Tünel Sendromu Bileklik Kullanımı
Bileklik kullanımı hafif aşama ve orta aşama karpal tünel sendromu olan kişilere önerilmekle birlikte kişinin el bileğine binen yükü hafifletmeyi ve ileri derece el bileğini bükerek uzun süre iş yapan kişilerin el bileğini dinlendirmeyi hedeflemektedir. Sendromdaki sıkışmanın kesin çözümü cerrahi olarak o bağın kesilmesi ve gevşetilmesidir.
El bilek ağrım var karpal tünel sendromu mu oldum?
Bu tip soruları çeşitlendirebiliriz. Ancak unutmamak gerekir ki her el bileği karpal tünel sendromu değildir. El bileğinizde oluşan travmaya bağlı küçük kırıklar, el bileği avasküler nekrozu, el bileği ganglion kisti gibi durumlarda da el bileği ağrınız olabilir. Bu nedenle tanının kesin olarak netleşmesi açısından ortopedi uzman doktorunuza başvurmanızı öneririz.
Karpal Tünel Sendromu Kalıtsal Mıdır? Çocuklarıma Geçer Mi?
Sıkça sorulan bu sorunun cevabı olarak, karpal tinel sendromu çevresel faktörler el bileğinizi uzun süreli kullanım ve travma öyküsüne bağlı olarak gelişebilmektedir. Tabii ki sistemik hastalıkların da bu sendromun oluşumunda payı vardır. Sistemin hastalıklar genetik olarak aktarılabilse de karpal tünel sendromunun temelinde fiziksel sıkışma olduğu için çocuğunuzda da bu şikayetlerin olacağı anlamına gelmez.
Karpal Tünel Sendromu Hangi Doktor Bakar?
Karpal tünel sendromu el bileği bölgesinde olduğu için kas, sinir ve tendonları ilgilendiren bir durum olması sebebiyle ortopedi ve travmatoloji uzmanları ilgilenmektedir. Ortopedi uzmanınıza başvurarak şikayetleriniz doğrultusunda ameliyat veya ameliyatsız alternatif yöntemler hakkında bilgi alabilirsiniz.
Karpal Tünel Sendromu Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Karpal tünel sendromu tanısı alan kişilerin el bileklerini uzun süre kullanmaları ve ağır iş yapmaları önerilmez. Hastalığın ilerleyerek el bileğinde sıkışmanın artmasına neden olur. İlerlemesi durumunda küçük bir cerrahi müdahale ile el bileğinizdeki ligament kesilerek sinirler serbestleşir. Ameliyatı artık küçük cilt açıklığından yapılabilmekte olup doğru konulmuş tanı sonucu güzel sonuçlar vermektedir.
Popüler Konular
Ortopedi Hastalıkları
Şikayetlerinize yönelik Neden olur? Ne iyi gelir? gibi tüm sorularınızın cevapları Ortopedi Uzmanı.com 'da.