Bilinçli ailelerin çocukları için gelişimi ve büyümelerindeki hassasiyetleri üzerine sağlıklı nesiller için bu yazıyı kaleme aldık. Kemik gelişimini etkileyen faktörler, sağlıklı ve ideal boy uzunluğu için beslenme önerileri, sağlıklı kemik gelişimi ve kemik gelişiminin doğru aks üzerinde sağlanarak eğrilik skolyoz ve duruş bozukluklarından kaçınmak için neler yapılmalı? Gibi sağlıklı yaşam için hassas bir konu olan kemik gelişimini detaylıca inceleyeceğiz.

Çocuklarımız bizim bir tanemiz. Onların sağlıklı olmaları için elimizden geleni yaparız. Peki izlememiz gereken yol nedir? Nelere dikkat etmeliyiz? Çoğu zaman gözümüzden kaçan duruş bozuklukları ile nasıl baş edebiliriz? Duruş bozukluğunu nasıl fark ederiz? Çocuklarımızın ekstremite gelişimi ve omuriliklerinin düzgün ve sağlıklı gelişmesi için beslenme ve yaşam değişikliği önerilerini sizinle paylaşıyoruz.

Çocukların kemik gelişiminin yaşına göre sağlıklı olabilmesi ideal boy uzunluğuna ulaşmaları için en önemli vitaminlerden D vitamini ve kalsiyum seviyelerinin yeterli olması ve sportif faaliyetlerde bulunmaları oldukça önemli. Sağlıklı kemik gelişimi için günlük 30 dakika güneş banyosu kol ve bacakların güneş alması sağlıklı kemik gelişimi ve vücudun ürettiği D vitamini için oldukça gerekli.

Çocuklarda sağlıklı kemik gelişimi için kanda yeterli seviyede olması gereken en önemli vitamin D vitaminidir. D vitamini vücudun kendi kendine üretebilmesi dolayısıyla doğrudan güneş ışığından alınabilir. Eksikliği kan tahlillerinde tespit edilmesi halinde takviye olarak da damla veya hap olarak kullanılabilir. Kemik gelişiminde D vitamini dışında kalsiyum, parathormon, magnezyum gibi mineral ve hormonlarında çok önemli katkısı vardır. Anne ve babaların şunu bilmelilerdir ki bebeklerde ve çocuklarda dengeli beslenme tüm vitaminlerin ve özellikle D vitaminin beslenme ile düzenli alınması açısından önem taşır. Eksikliği halinde doktorunuz tarafından yapılacak tahlil ve tetkikler ile vitamin ve mineral takviyesi yapılabilir. Düzensiz ve aşırı vitamin kullanımı vücutta zehir yaparak faydadan ziyade zarara neden olabilir. Bu nedenle vitamin ve mineral takviyelerini bilinçli olarak doktor gözetiminde kullanmak önerilir.

Sağlıklı kemikler için doğru egzersizler nelerdir?

Bir çocuğun sağlıklı kemik gelişimine sahip olabilmesi için çocukluk çağı aktiviteleri yeterlidir. Çocuğun günlük oyunları ve aktivitelerini kısıtlamamak, oyun arkadaşları ile özellikle yaşıtları ile serbest hareket etmesine müsaade etmek hem kemik gelişimini güçlendirir, hem de sosyal iletişimini artırır. Aynı zamanda oyun oynarken açık havada sabah ya da öğleden sonra güneşten günde en az 30 dakika güneşlenmek D vitamini ihtiyaçlarını karşılar. Güneşlenirken şezlongda uzanıp yatmayı değil oynarken ön kol ve diz altı bölgelerinden alacakları yarım saatlik güneş yeterli olacaktır. Güneşte oynarken güneş kremi ve şapka ile başına güneş geçmesini ve sıcaklık artışının önüne geçebilirsiniz. Ergenlik döneminde ağır olmayan sporun yapılması yüzme, takım oyunları, hem stratejik deneyim hem de koşarak efor sağlayacağı aktiviteler ile kemik gelişimini ve kas iskelet yapısının güçlenmesini, sırt kaslarının güçlenmesini sağlayabilirsiniz. Çocuğunuz çocukluk çağında hareketsiz ve tek yönlü telefon veya bilgisayar ile oynayarak zaman geçirdiği taktirde omurilikte eğrilik, skolyoz ve duruş bozuklukları gelişebilmektedir.

Çocuğunuzun Otururken ve Yürürken Dik Durmasına Özendirin

Duruş bozukluğu çocukluk çağında başlar ve yıllar geçtikçe ilerler. Kemik gelişimi ile kemik boyu uzarken dengesiz sağ – sol dengesinin bozulması sonucu eğrilikler başlar. Özellikle ergenlik döneminde hormonların artışı ile hızlanan kemik gelişimi neticesinde kız çocuklarında belirgin olarak daha fazla görülür. Kızların erkeklere göre daha kısa sürede ve hızlı boy atmaları bunda önemli rol oynar. Omurgadaki eğriliği erken fark etmek oldukça önemlidir. Kemik sert bir yapı olması dolayısıyla geç fark edilen eğrilikler ancak ameliyatla düzeltilebilir. Erken evrede fark edilen skolyoz ise egzersiz, fizik tedavi ve korseler yardımı ile ameliyata gerek kalmadan düzeltilebilmektedir. Bu konuda uzmanlaşmış ortopedi doktorlarını, özel ilgi alanına giren doktorları bulmak mümkündür.Tek taraflı ağır çanta taşımak, tek omuza yüklenmek ya da eğilerek, bir tarafa yaslanarak ders çalışmak gibi hatalı davranışlar omurgada eğriliğe neden olabiliyor. Omurgasında doğuştan bir sorun olmayan bir çocukta bile eğriliğe ve kamburluğa yol açabilir. Çocuklara kazandırılan alışkanlıklar ilerleyen yaşlarında sağlıklı büyümeleri için önemli bir rol oynar. Hep aynı tarafa uzanarak TV izleme, uzun süre hareketsiz durma, telefona bakarken aynı pozisyonda boynunu öne eğerek saatlerce durmak gibi davranışlar omurgada eğriliğe neden olabilmektedir. Tedavilere erken başlanması önemli olduğundan çocuklarımızın duruş bozukluklarını erken fark etmek bu açıdan önemlidir.

Çocuğunuzdaki omurga eğriliğini (skolyoz) nasıl anlarsınız?

Çocuğunuzda omurga eğriliği olup olmadığını erken fark etmek için bunlara dikkat edebilirsiniz:

1.  Çocuğunuza karşıdan bakarken omuzlarının yüksekliğinin eşit olmaması,
2.  Belinin asimetrik durması,
3.  Göğüslerinin aynı seviyede olmaması,
4.  Kürek kemiklerinden birinin ötekine göre daha belirgin ve çıkıntılı olması, özellikle de öne doğru eğildiğinde sırtının bir tarafının kambur durması asimetrik olması.

Çocuğunuzun vücudunda asimetri var ise erkenden fark edip ortopedi doktorunuza muayene ettirerek erken aşamada asimetri nedeninin fark edilerek tedavisinin planlanması sağlayabilirsiniz.
Kemik çocuklarınızın vücudunda çocukluk çağında oldukça hızlı büyüyen sert yapıya sahip bir dokudur. Hızlı büyümesi nedeniyle bu dokuyu iyi tanımak, çocuklarınızın kemik sağlığı için öneme sahiptir.

Çocuklarda Kemik Gelişimi Ne Zaman Başlar?

Çocukların kemik yapısı gebelikte anne karnında başlar. İlk oluşan kemik Klavikula adıyla anılan köprücük kemiğidir. Kemik gelişimi anne karnında başlar ve ölene kadar devam eder. Yaşlandıkça kemikte üretim hızı yavaşlar ama durmaz. Kemikte üretim ve yenilenme devam eder. Özellikle ergenlik çağında kemik doku gelişimi zirve yapar. Çocuklarda kemik gelişimi için düzenli uyku çok önemlidir. Düzenli uyku gece 23.00 den sonra salgılanmaya başlayan büyüme hormonunun devamlılığı ile kemik gelişimine çok katkı sağlar. Büyüme hormonu sadece çocuklarda değil yetişkinlerde de salgılanır. Özellikle gece 23.00 ile -03.00 saatleri arasında oldukça fazla büyüme hormonu salgılanır. Bu saatler arasında salgılanan büyüme hormonu yani “growth hormon” ile yalnızca kemik doku gelişimi ve yenilenmesi sağlanmayıp aynı zamanda yumuşak doku ve kas dokumuzun, organlarımızın da yenilenmesi sağlanır.